Ο Σύλλογος «Ο Πύρρος» εκφράζει δημόσια την έντονη αντίθεσή για την κατασκευή νησίδας στη συμβολή των οδών Στρυμόνος – Νικομηδείας
Με αφορμή την πρόσφατη κατασκευή μιας μεγάλης πλακόστρωτης νησίδας στη συμβολή των οδών Στρυμόνος, Σιδηροκάστρου και Νικομηδείας – το σημείο όπου εδώ και 16 χρόνια τελείται ανελλιπώς η Ιστορική Τζαμάλα των Σερρών – ο Σύλλογος Ηπειρωτών «Ο Πύρρος» εκφράζει δημόσια την έντονη αντίθεσή του.
Με λόγο αυθεντικό και συναισθηματικά φορτισμένο, υπενθυμίζει ότι η Τζαμάλα δεν είναι μια επιφανειακή, τυποποιημένη εκδήλωση, αλλά ένα γνήσιο λαϊκό έθιμο, που ανήκει στους κατοίκους, τις γειτονιές και τη ζωντανή μνήμη των Σερραίων.
Οι πρόσφατες παρεμβάσεις στο ιστορικό αυτό σημείο εγείρουν σοβαρά ερωτήματα για τον τρόπο που αντιμετωπίζεται η παράδοση στην πόλη και καλούν σε άμεσο διάλογο, αναγνώριση και σεβασμό.
Αναλυτικά η ανακοίνωση:
Με αφορμή την κατασκευή της τεράστιας πλακόστρωτης νησίδας στη συμβολή των οδών: Στρυμόνος – Σιδηροκάστρου – Νικομηδείας (χώρος τέλεσης της ιστορικής Τζαμάλας των Σερρών από το έτος 2009).
Η Τζαμάλα, το ιστορικό αυτό αποκριάτικο έθιμο, έχει βαθιές ρίζες στην παράδοση και τη συλλογική μνήμη των ανθρώπων που το δημιούργησαν. Δεν είναι μια απλή φωτιά σε δημόσιο χώρο, ούτε ένα θέαμα για τυπικές εκδηλώσεις. Η Τζαμάλα γεννήθηκε και ανήκει στις γειτονιές, στις ανοιχτωσιές και στις συμβολές των δρόμων – εκεί όπου το πνεύμα της κοινότητας παραμένει ζωντανό και ανόθευτο.
Η παράδοση μιλά από μόνη της
Στα Γιάννενα, όπου η Τζαμάλα έχει τις ρίζες της, δεν στήνεται σε πλατείες ούτε σε προκαθορισμένους χώρους. Γίνεται μέσα στις γειτονιές, στα σημεία όπου οι άνθρωποι ζουν και μεγαλώνουν, στα σημεία που συνδέονται με τις καθημερινές τους μνήμες. Είναι μια παράδοση που ανήκει στον λαό, που δημιουργήθηκε αυθόρμητα από τους ίδιους τους κατοίκους, χωρίς παρεμβάσεις φορέων ή αρχών.
Η τζαμάλα δεν είναι πλατειακή εκδήλωση
Οι πλατείες είναι χώροι ανοιχτοί και δημόσιοι, αλλά δεν έχουν την οικειότητα και την ατμόσφαιρα της γειτονιάς. Η Τζαμάλα δεν είναι μια τυποποιημένη γιορτή, είναι μια ζωντανή, λαϊκή παράδοση, που βασίζεται στην αυθόρμητη συμμετοχή των κατοίκων. Σε μια πλατεία χάνεται η αίσθηση του οικείου, του αυθόρμητου, του «δικού μας».
Η σημασία του τόπου
Οι συμβολές των δρόμων και οι ανοιχτωσιές των γειτονιών είναι τα φυσικά «σπίτια» της Τζαμάλας. Αυτοί οι χώροι:
-Φέρνουν κοντά τους κατοίκους, δημιουργώντας την αίσθηση της κοινότητας.
-Αναβιώνουν την αυθεντική μορφή του εθίμου, χωρίς «επίσημους» χαρακτήρες και τυποποιήσεις.
-Διατηρούν την αμεσότητα και τη ζεστασιά της συμμετοχής, κάτι που χάνεται σε αποστασιοποιημένους, «ουδέτερους» χώρους.
Τζαμάλα = λαϊκό έθιμο, όχι απλή ετήσια εκδήλωση
Η Τζαμάλα δεν είναι μια διοργάνωση που γίνεται «για το θεαθήναι». Είναι ένα έθιμο που ανήκει στους ανθρώπους της γειτονιάς, στις οικογένειες, στα παιδιά που μεγαλώνουν με αυτό. Δεν χρειάζεται προσμίξεις και αναμείξεις άλλων άκαιρων εθίμων, δε χρειάζεται πολλά λόγια, δεν χρειάζεται επισημότητες για να υπάρξει. Χρειάζεται μόνο τη φλόγα της παράδοσης, τους ανθρώπους που τη ζουν, και τον χώρο όπου ανήκει: τη γειτονιά τους.
Η ιστορική τζαμάλα των σερών δεν αντιγράφεται – ανήκει στη γειτονιά της
Να, λοιπόν, γιατί η ιστορική Τζαμάλα δεν αντιγράφεται και δεν πτοείται, όσο κι αν κάποιοι προσπαθούν να τη μειώσουν. Παρά τα εμπόδια και τη φετινή επιλεκτική μη χρηματοδότηση και αποσιώπηση από τα έντυπα και ηλεκτρονικά φυλλάδια των αποκριάτικων εκδηλώσεων, από μόνη της και με τη βοήθεια των μελών και χορευτών του συλλόγου μας που έδωσαν από το υστέρημά τους, αλλά και των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής, έσπασε κάθε ρεκόρ προσέλευσης, γιατί είναι έθιμο της γειτονιάς, κι όχι της πλατείας!
Από το 2009, εμείς οι Ηπειρώτες στις Σέρρες γνωρίζουμε καλά τι σημαίνει Τζαμάλα και τη τελούμε σταθερά στον ίδιο τόπο, στο ίδιο σημείο, με σεβασμό στην παράδοση και την ιστορία της.
Κάτι θα ξέρουμε κι εμείς, οι Ηπειρώτες, που βιώσαμε αυτό το έθιμο και το φέραμε στην πόλη των Σερρών τρία χρόνια μετά την ίδρυση του συλλόγου μας, ήτοι το 2009, χωρίς παρεμβάσεις, χωρίς παραχαράξεις.
Από το 2009 τη ζούμε, τη διατηρούμε και την τελούμε με σεβασμό στο ίδιο σημείο, στην καρδιά της ανατολικής πλευράς της πόλης των Σερρών.
Για όσους που, ξαφνικά, αποφάσισαν να «ανακαλύψουν» και να «ορίσουν» την Τζαμάλα, καταφεύγοντας ακόμη και σε δήθεν «Ηπειρωτόμετρα», λέμε απλά αλλά και με σεβασμό: η Τζαμάλα δεν μαθαίνεται από βιβλία, δεν στήνεται κατά παραγγελία, δεν φτιάχνεται στα χαρτιά. Η Τζαμάλα είναι βίωμα, είναι ψυχή, είναι η φλόγα της παράδοσης που καίει αδιάκοπα εδώ και αιώνες!
Η παράδοση δεν επινοείται εκ των υστέρων, ούτε φοριέται σαν δανεική φορεσιά. Η Τζαμάλα δεν μαθαίνεται, αλλά βιώνεται. Όσοι δεν τη γνώριζαν, όσοι δεν τη γνωρίζουν, ας έχουν τουλάχιστον την ευθιξία να τη σεβαστούν.
Η Τζαμάλα δεν είναι απλώς μια τοπική εκδήλωση – είναι μια βαθιά ριζωμένη παραδοσιακή γιορτή, κατοχυρωμένη μέσα από τη μαζική συμμετοχή και την αγάπη των Σερραίων. Είναι μια ζωντανή απόδειξη του πολιτιστικού μας πλούτου και της συλλογικής μας μνήμης.
Η κατασκευή αυτής της ακαλαίσθητης και αχρείαστης νησίδας όχι μόνο απαξιώνει τον συγκεκριμένο χώρο, αλλά στην ουσία ακυρώνει τον χαρακτήρα και τη λειτουργικότητα του σημείου που φιλοξενεί για χρόνια μια από τις πιο αγαπημένες παραδόσεις της πόλης. Πρόκειται για μια απόφαση που ελήφθη χωρίς διαβούλευση, χωρίς σεβασμό στην ιστορία και χωρίς καμία αίσθηση πολιτιστικής ευθύνης.
Ως σύλλογος, αισθανόμαστε χρέος να καταθέσουμε τα παραπάνω, καθώς, παρά το γεγονός ότι τελούμε την Τζαμάλα από το 2009, στο ίδιο πάντα σημείο, στη συμβολή των οδών Στρυμόνος – Σιδηροκάστρου – Νικομηδείας (εκεί όπου πριν λίγες μέρες με διαδικασίες fast track στήθηκε ένα άσχημο, περίεργου αυγοειδούς σχήματος πεζοδρόμιο, χωρίς πραγματική ουσία και που δεν έχει κανένα νόημα, εφόσον εκκρεμεί η διάνοιξη της οδού Νικομηδείας).
Σημειωτέον, ουδέποτε από κανένα φορέα ή τη δημοτική αρχή δεν μας ζητήθηκε διαβούλευση ή η γνώμη, η γνώση ή η εμπειρία μας σχετικά με το ιστορικό και τη φιλοσοφία του εθίμου το οποίο είθισται και πρέπει να τελείται εκεί, στο συγκεκριμένο χώρο!
Ζητούμε λύσεις, διάλογο και κυρίως σεβασμό στον πολιτισμό
Η Τζαμάλα δεν αλλάζει, δεν μεταφέρεται, δεν τυποποιείται. Παραμένει εκεί που γεννήθηκε και εκεί που ανήκει – στις γειτονιές, στις ανοιχτωσιές, στα σταυροδρόμια της ζωντανής παράδοσης, στο αγαπημένο σταυροδρόμι όλων των Σερραίων, στη συμβολή των οδών: Στρυμόνος – Σιδηροκάστρου – Νικομηδείας!