Θα βοηθήσει η συμφωνία της Ε.Ε. με τις χώρες της Mercosur τα αγροτικά προϊόντα ή θα μας «βυθίσει» ακόμα πιο βαθιά;
Πριν από ένα μήνα περίπου, από το Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανακοίνωσε τα «χαρμόσυνα» νέα: μετά από 25 χρόνια επίπονων διαπραγματεύσεων και υπαναχωρήσεων, η ΕΕ και η «ζώνη Mercosur» των μεγαλύτερων χωρών της Λατινικής Αμερικής ολοκληρώνουν με επιτυχία τις διαπραγματεύσεις για μία ζώνη ελεύθερου εμπορίου για περισσότερους από 700 εκατομμύρια καταναλωτές.
«Η σημερινή ημέρα αποτελεί ιστορικό ορόσημο» εκτιμά η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία κάνει λόγο για ένα «ισχυρό μήνυμα» σε όλον τον κόσμο και για «μία από τις μεγαλύτερες συμφωνίες εμπορικών ανταλλαγών και επενδύσεων που έχουν επιτευχθεί ποτέ».
Στα κύρια σημεία της διαπραγμάτευσης είχε επέλθει από το 2019 συμφωνία, η οποία προβλέπει ότι Ευρωπαίοι και Λατινοαμερικανοί καταργούν το 90% των εκατέρωθεν δασμών που ισχύουν σήμερα. Για τους εξαγωγείς στην Ευρώπη αυτό σημαίνει ότι μπορούν να εξοικονομήσουν τουλάχιστον τέσσερα δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Ο συνολικός όγκος των εμπορικών συναλλαγών ανέρχεται σε 110 δισεκατομμύρια (με βάση τα στοιχεία του 2023).
Κατά κύριο λόγο τα κράτη-μέλη της ΕΕ ενδιαφέρονται να εξάγουν αυτοκίνητα, μηχανολογικό εξοπλισμό, χημικά και φαρμακευτικά προϊόντα στη Λατινική Αμερική. Από την πλευρά τους οι χώρες Mercosur εξάγουν στην Ευρώπη κυρίως πρώτες ύλες, αγροτικά προϊόντα, τρόφιμα και ποτά. “Πολιτική αναγκαιότητα” χαρακτηρίζει τη συμφωνία η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, καθώς η Ευρώπη επιχειρεί να απεξαρτηθεί από κινεζικές εισαγωγές, ιδιαίτερα όσον αφορά τις πολύτιμες “σπάνιες γαίες”, οι οποίες αφθονούν στη Λατινική Αμερική.
Ωστόσο, η επικείμενη συμφωνία εξακολουθεί να προκαλεί αντιδράσεις και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Από το 2019 μέχρι σήμερα Λατινοαμερικανοί ηγέτες απέρριπταν τις απαιτήσεις των Ευρωπαίων για την προστασία του περιβάλλοντος (και ιδιαίτερα για τον περιορισμό της αποψίλωσης των δασών) που περιλαμβάνονται σε συμπληρωματικό πρωτόκολλο της συμφωνίας.
Στη διάρκεια του προεκλογικού αγώνα ο σημερινός πρόεδρος της Αργεντινής, ο νεοφιλελεύθερος Χαβιέ Μιλέι, απέρριπτε τις σχολαστικές περιβαλλοντικές προδιαγραφές, ενώ παρόμοιες δηλώσεις είχε κάνει και ο αριστερός πρόεδρος της γειτονικής Βραζιλίας, Λούλα ντα Σίλβα.
Σε ανακοίνωσή της η Κομισιόν υποστηρίζει ότι οι δύο πλευρές έχουν επεξεργαστεί εκ νέου το κείμενο του πρωτοκόλλου, έτσι ώστε να καταλήξουν σε “σαφείς, συγκεκριμένους και μετρήσιμους στόχους για να τερματιστεί η αποψίλωση των δασών”. Πάντως η Greenpeace και άλλες οικολογικές οργανώσεις τάσσονται εναντίον της συμφωνίας και θεωρούν ότι δεν διασφαλίζεται η προστασία των δασών του Αμαζονίου, όπου συνεχώς επεκτείνεται η καλλιέργεια σόγιας και η εκτροφή βοοειδών, με τεράστιο κόστος για το περιβάλλον.
Αλλά και οι Ευρωπαίοι αγρότες, ιδιαίτερα στη Γαλλία και το Βέλγιο, αντιδρούν στην επικείμενη συμφωνία. Ακόμη και στη Γερμανία εκπρόσωποι των αγροτών ζητούν επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας. Διάχυτος είναι ο φόβος για αθέμιτο ανταγωνισμό από αγροτικά προϊόντα χαμηλού κόστους, προερχόμενα από την αγορά της Λατινικής Αμερικής.
Μεταξύ των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων οι απόψεις διίστανται. Πολέμιος της συμφωνίας με τις χώρες Mercosur είναι κυρίως η Γαλλία, μάλιστα ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είχε διαμηνύσει στην πρόεδρο της Κομισιόν ότι για το Παρίσι η συμφωνία “είναι απαράδεκτη” στην τωρινή της μορφή. Επιφυλάξεις εκφράζουν επίσης η Πολωνία και η Ιταλία. Αντιθέτως, η Γερμανία και η Ισπανία επιθυμούν να τεθεί η συμφωνία σε ισχύ το συντομότερο δυνατόν.
Στην Ελλάδα μας. κάθε μέρα όλο και κάποιος διεθνολόγος «θρονιάζεται» φαρδιά-πλατιά στα τηλεοπτικά κανάλια μας, και μας φλομώνει με ανούσιες πληροφορίες – εν είδει ρεπόρτερ και μόνο – χωρίς να μπαίνει στα «ζουμερά» και «καυτά» ζητήματα που αγγίζουν την καθημερινότητά μας…
Ποια είναι π.χ. η θέση του κάθε «μαϊντανού» διεθνολόγου για τη συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις χώρες τις Mercosur(*), ιδιαίτερα σε ότι αφορά τις συνέπειές της στον πρωτογενή τομέα της χώρας μας και τα κυριότερα αγροτικά μας προϊόντα (π.χ. καλαμπόκια, σόγια, φέτα ποπ, κρέατα, λάδι κ.α.);
Θα βοηθήσει η συμφωνία της Ε.Ε. με τις χώρες της Mercosur, τα αγροτικά προϊόντα ή θα μας «βυθίσει» ακόμα πιο βαθιά;;;
Απαντήσεις περιμένει ο αγροτοδιατροφικός τομέας και οι επιχειρήσεις του… κι όχι ανούσιες π@π@ριές!
The Scorching Pen
(*) Η Mercosur (η Νότια Κοινή Αγορά) είναι η τελωνειακή ένωση της Νοτίου Αμερικής που ιδρύθηκε με τη Συνθήκη της Ασουνσιόν το 1991 και το Πρωτόκολλο του Ouro Preto το 1994, και τα πλήρη μέλη της είναι η Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Παραγουάη, Βενεζουέλα και Βολιβία.
